SOWA OPAC : Miejska Biblioteka Publiczna w Chorzowie Katalog księgozbioru

38 wyników

Książka

W koszyku

oceń

Emma / Jane Austen ; Edited by James Kinsley ; With an Introduction and Notes by Adela Pinch. - Oxford : Oxford University Press, [2003]. - XLI, 402 strony ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Austen Jane (1775-1817) Kinsley James Pinch Adela

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura angielska

Gatunek

Powieść

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19280237-2

Symbol UKD: 821.111-3=111

Błyskotliwa komedia omyłek, której przedmiotem jest gra pozorów i iluzje, jakich dostarcza nam w nadmiarze nasz egoizm i zadufanie. W samym zaś środku intrygi stoi niezwykła bohaterka, pełna życia i wigoru, urocza, nieznośna i apodyktyczna Emma. Emma Woodhouse mieszka z ojcem na angielskiej prowincji. Chociaż sama nie zamierza wyjść za mąż, próbuje swoich sił jako swatka. W sprawach serca jednak nie wszystko da się przewidzieć. Może z konwencjonalnych gestów, grzeczności przewidzianych etykietą, ukradkowych spojrzeń zostaną odczytane prawdziwe intencje? Jak to w komedii omyłek bywa... Źródło: lubimyczytac.pl

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Shirley / Charlotte Bronte ; Edited by Herbert Rosengarten, Margaret Smith. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XXXVIII, 684 strony ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Bronte Charlotte (1816-1855) Rosengarten Herbert Smith Margaret

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura angielska

Temat

Emancypacja kobiet Spadek Włókiennictwo Wojny napoleońskie (1803-1815) Yorkshire (Wielka Brytania ; hrabstwo)

Gatunek

Powieść obyczajowa

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283378-2

Symbol UKD: 821.111-3=111

Following the tremendous popular success of Jane Eyre, which earned her lifelong notoriety as a moral revolutionary, Charlotte Brontë vowed to write a sweeping social chronicle that focused on "something real and unromantic as Monday morning." Set in the industrializing England of the Napoleonic wars and Luddite revolts of 1811-12, Shirley (1849) is the story of two contrasting heroines. One is the shy Caroline Helstone, who is trapped in the oppressive atmosphere of a Yorkshire rectory and whose bare life symbolizes the plight of single women in the nineteenth century. The other is the vivacious Shirley Keeldar, who inherits a local estate and whose wealth liberates her from convention. A work that combines social commentary with the more private preoccupations of Jane Eyre, Shirley demonstrates the full range of Brontë's literary talent. "Shirley is a revolutionary novel," wrote Brontë biographer Lyndall Gordon. "Shirley follows Jane Eyre as a new exemplar but so much a forerunner of the feminist of the later twentieth century that it is hard to believe in her actual existence in 1811-12. She is a theoretic possibility: what a woman might be if she combined independence and means of her own with intellect. Charlotte Brontë imagined a new form of power, equal to that of men, in a confident young woman [whose] extraordinary freedom has accustomed her to think for herself....Shirley [is] Brontë's most feminist novel." Źródło: goodreads.com

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Wuthering Heights / Emily Bronte ; edited by Ian Jack ; With an Introduction and Notes by Patsy Stoneman. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XLVI, 330 strony ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Bronte Emily (1818-1848) Jack Ian Stoneman Patsy

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura angielska

Gatunek

Powieść obyczajowa

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283354-5

Symbol UKD: 821.111-3=111

Heathcliff, an orphan, is raised by Mr Earnshaw as one of his own children. Hindley despises him but wild Cathy becomes his constant companion, and he falls deeply in love with her. But when she will not marry him, Heathcliff's terrible vengeance ruins them all. Yet still his and Cathy's love will not die. Źródło: lubimyczytac.pl

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Don Quixote de la Mancha / Saavedra Miguel de Cervantes ; Translated by Charles Jarvis ; Edited with an Introduction and Notes by E.C. Riley. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XXIII, 973 strony ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Cervantes Saavedra Miguel de (1547-1616) Jarvis Charles. Riley E.C.

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura hiszpańska

Temat

Don Kichot (postać fikcyjna) Sancho Pansa (postać fikcyjna) Etos rycerski Rycerze Hiszpania La Mancha (Hiszpania)

Gatunek

Powieść

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283483-5

Symbol UKD: 821.134.2-3=111

Miguel de Cervantes to słynny hiszpański pisarz z okresu baroku, najbardziej znany ze swojej powieści Przemyślny szlachcic Don Kichot z Manchy. Powieść ta opowiada o losach szlachcica, który pod wpływem romansów rycerskich wyrusza, wraz ze swym rozsądnym giermkiem Sancho Pansą, w podróż po świecie, aby spełniać rycerską posługę. Don Kichot to tragikomiczna powieść, z jednej strony wyśmiewająca brak rozsądku i umiaru głównego bohatera, z drugiej zaś wychwalająca jego szlachetność oraz romantyczną pogoń za marzeniami. Źródło: lubimyczytac.pl

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

The Women in White / Wilkie Collins ; Edited with an Introduction and Notes by John Sutherland. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XXXVI, 702 s. ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Collins Wilkie (1824-1889). Sutherland John.

Forma i typ

Książki

Gatunek

Powieść angielska

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283429-0

Symbol UKD: 821.111-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Brak okładki

Książka

W koszyku

oceń

Heart of Darkness and Other Tales / Joseph Conrad ; Edited with an Introduction and Notes by Cedric Watts. - Oxford : Oxford University Press, [2002]. - XLIV, 225 s. ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Conrad Joseph (1857-1924). Watts Cedric.

Forma i typ

Książki

Gatunek

Powieść angielska

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-280172-4

Symbol UKD: 821.111-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Lord Jim / Joseph Conrad ; Edited with an Introduction and Notes by Jacques Berthoud. - Oxford : Oxford University Press, [2002]. - XLVI, 340 stron ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Conrad Joseph (1857-1924) Berthoud Jacques

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura angielska

Temat

Charles Marlow (postać fikcyjna)

Gatunek

Powieść marynistyczna

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-284067-3

Symbol UKD: 821.111-3=111

Uniwersalna powieść o elementarnych wartościach: honorze, odpowiedzialności, wierności samemu siebie. Przyświecają one życiu głównego bohatera. W niezrozumianym odruchu opuszcza on tonący statek pełen ludzi, nie wywiązując się ze swoich podstawowych obowiązków marynarskich. Uczynek ten wpływa decydująco na całe jego życie, wypełnione od tego momentu dramatyczną walką o zmycie ciążącej na nim hańby i odzyskanie utraconego honoru. Źródło: lubimyczytac.pl

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

The life and strange surprizing adventures of Robinson Crusoe of York, mariner / Daniel Defoe ; Edited with an Introduction and Notes by J. Donald Crowley. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XXVIII, 306 stron ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Defoe Daniel (1661?-1731) Crowley J. Donald

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura angielska

Gatunek

Powieść

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283382-0

Symbol UKD: 821.111-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

David Copperfield / Charles Dickens ; Edited by Nina Burgis ; with an Introduction and Notes by Andrew Sanders. - Oxford : Oxford University Press, [1999]. - XXXI, 901, [1] strona ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Dickens Charles (1812-1870) Burgis Nina Sanders Andrew

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura angielska

Gatunek

Powieść

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283578-5

Symbol UKD: 821.111-3=111

David Copperfield mimo utraty ojca spędza szczęśliwe dzieciństwo u boku matki i ukochanej służącej. Jego idylla kończy się w wieku 10 lat, po ponownym zamążpójściu matki. David doznaje wiele przykrości i upokorzeń ze strony pastwiącego się nad nim ojczyma. Zmuszony do ciężkiej pracy, mimo okrutnych zrządzeń losu decyduje się na ucieczkę ze środowiska, w którym żyje. Po drodze co rusz traci i odzyskuje nadzieję na osiągnięcie wymarzonego celu – zostania pisarzem. Źródło: lubimyczytac.pl

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Crime and Punishment / Fyodor Dostoevsky ; translated by Jessiee Coulson ; with an Introduction and Notes by Richard Peace. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XXVII, 530 stron ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Dostojewski Fiodor (1821-1881). Coulson Jessiee. Peace Richard.

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura rosyjska

Temat

Rodion Raskolnikow (postać fikcyjna) Etyka Poczucie winy Zabójstwo Petersburg (Rosja)

Gatunek

Powieść

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283383-9

Symbol UKD: 821.161.1-3=111

„Zbrodnia i kara” to bez wątpienia najwybitniejsze literackie studium psychiki zbrodniarza. Dostojewski nadzwyczaj wnikliwie obrazuje motywy popełnionej zbrodni, a także wewnętrzną walkę sprawcy z dręczącymi go wyrzutami sumienia. Pomysł historii Rodiona Raskolnikowa, byłego studenta prawa, który postanawia zamordować bogatą lichwiarkę, zrodził się prawdopodobnie, kiedy autor przebywał na katordze, a jego współwięźniami byli między innymi mordercy. Dostojewski nadał swojemu bohaterowi cechy człowieka zatraconego we własnym egoizmie, uważającego się za jednostkę wybitną, stworzoną do wielkich czynów, w pełni uprawnioną do eliminacji osób „zwykłych, bezużytecznych oraz plugawych”. Ale skazał go na totalny upadek. Za haniebne czyny czeka bowiem Rodię sroga kara. Tragiczna w wydźwięku powieść o wyobcowaniu, nieodwracalności czynów oraz ich bolesnych konsekwencjach. Źródło: lubimyczytac.pl

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

The Hound of the Baskervilles / retold by Patrick Nobes ; [autor oryginału] Sir Arthur Conan Doyle. - Oxford : Oxford University Press, 2000. - 104 strony : ilustracje ; 20 cm.

(Oxford Bookworms Library. Crime & Mystery, Stage 4)

Autor

Doyle Arthur Conan (1859-1930) Nobes Patrick.

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura szkocka

Temat

Doyle, Arthur Conan (1859-1930).

Gatunek

Powieść Adaptacja literacka Kryminał

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-423035-X

Symbol UKD: 821.111(410.5)-3=111

aktualnie wypożyczona

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Wszystkie egzemplarze są obecnie wypożyczone: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

The Hound of the Baskervilles : Another Adventure of Sherlock Holmes / Arthur Conan Doyle ; Edited with an Introduction and Notes by W.W. Robson. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XLIII, 188 stron ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Doyle Arthur Conan (1859-1930) Robson W.W.

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura szkocka

Temat

Doktor Watson (postać fikcyjna) Sherlock Holmes (postać fikcyjna) Dedukcja Prywatni detektywi

Gatunek

Powieść Kryminał

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283519-X

Symbol UKD: 821.111(410.5)-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Sherlock Holmes : Selected Stories / Arthur Conan Doyle ; Edited with anIntroduction by S.C. Roberts. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XXIII, 435 stron ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Doyle Arthur Conan (1859-1930) Roberts S.C.

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura szkocka

Temat

Doktor Watson (postać fikcyjna) Sherlock Holmes (postać fikcyjna) Dedukcja Prywatni detektywi

Gatunek

Powieść Kryminał

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283537-8

Symbol UKD: 821.111(410.5)-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

The Three Musketeers / Dumas Aleksander ; Edited with an Introduction and Notes by David Coward. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XXIX, 663 s. ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Dumas Alexandre (1802-1870). Coward David.

Forma i typ

Książki

Gatunek

Powieść francuska

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283575-0

Symbol UKD: 821.133.1-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Madame Bovary : Provincial Manners / Gustave Flaubert ; Translated by Margaret Mauldon ; with an Introduction by Malcolm Bowie ; and Notes by Mark Overstall. - Oxford : Oxford University Press, [2004]. - XXVIII, 327 s. ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Flaubert Gustave (1821-1880). Mauldon Margaret. Bowie Malcolm. Overstall Mark.

Forma i typ

Książki

Gatunek

Powieść francuska

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-284039-8

Symbol UKD: 821.133.1-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

The Forsyte Saga / John Galsworthy ; Edited with an Introduction and Notes by Geofrey Harvey. - Oxford : Oxford University Press, [1999]. - XXVII, [3], 872 strony ; 20 cm.

(Oxford world's classics. Saga rodu Forsyte'ów ; t. 1-3)

Autor

Galsworthy John (1867-1933) Harvey Geofrey

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura angielska

Temat

Forsyte (rodzina fikcyjna) Mieszczaństwo Relacje międzyludzkie Rodzina Zmiana społeczna Londyn (Wielka Brytania) Wielka Brytania

Gatunek

Powieść obyczajowa Saga rodzinna

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283862-8

Symbol UKD: 821.111-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Tess of the d'Urbervilles / Thomas Hardy ; Edited by Juliet Grindle, Simon Gatrell ; Notes by Nancy Barrineau. - Oxford : Oxford University Press, [2005]. - XLIX, 443 s. ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Hardy Thomas (1840-1928). Grindle Juliet. Gatrell Simon. Barrineau Nancy.

Forma i typ

Książki

Gatunek

Powieść angielska

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-284069-X

Symbol UKD: 821.111-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

The Iliad / Homer ; Translated by Robert Fitzgerald ; with an Introduction by G.S. Kirk. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XVIII, [2], 466, [4] strony ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Homer. Fitzgerald Robert (1935- ). Kirk G.S.

Forma i typ

Książki Poezja

Przynależność kulturowa

Literatura grecka

Temat

Achilles (postać mitologiczna) Agamemnon (postać mitologiczna) Hektor (postać mitologiczna) Parys (postać mitologiczna) Wojna trojańska Władcy Wojownicy Troja (Turcja ; miasto dawne)

Gatunek

Epos

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283405-3

Symbol UKD: 821.14'02-1=111

Jeden z najważniejszych utworów w literaturze światowej. Powstał ponad dwadzieścia wieków temu, stając się kamieniem milowym rozwoju kultury europejskiej. Epos przedstawia historię wojny trojańskiej, wywołanej porwaniem przez Trojańczyka Parysa pięknej Greczynki Heleny i odwet jej męża, Menelaosa, który zebrawszy wojsko, wyruszył pod Troję. Poemat do dziś zachwyca, budząc zdumienie swoją monumentalnością, literackim kunsztem i niezwykłą poetyką. Źródło: lubimyczytac.pl

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

The Odyssey / Homer ; Translated by Walter Shewring ; with an Introduction by G.S. Kirk. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XX, 349 stron ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

Homer. Shewring Walter. Kirk G.S.

Forma i typ

Książki Poezja

Przynależność kulturowa

Literatura grecka

Temat

Odyseusz (postać mitologiczna) Penelopa (postać mitologiczna) Telemach (postać mitologiczna) Podróżnictwo morskie Władcy Wojownicy Itaka (Grecja ; wyspa)

Gatunek

Epos

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283375-8

Symbol UKD: 821.14'02-1=111

Odyseja opisuje dalsze losy jednego z bohaterów Iliady – greckiego herosa Odyseusza, powracającego po zwycięskiej wojnie pod Troją do rodzinnej Itaki. Dziesięć lat tułaczki po lądach i morzach układa się w barwną mozaikę przygód, z której wyłania się obraz życia starożytnych Greków, ich obyczaje, wierzenia oraz kultura duchowość i materialna. Źródło: lubimyczytac.pl

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

The Portrait of a Lady / Henry James ; with an Introduction and Notes by Nicola Bradbury. - Oxford : Oxford University Press, [1998]. - XXXIII, 628 stron ; 20 cm.

(Oxford world's classics)

Autor

James Henry (1843-1916) Bradbury Nicola

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura amerykańska

Gatunek

Powieść

Wydawca: Oxford University Press

ISBN: 0-19-283369-3

Symbol UKD: 821.111(73)-3=111

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Filia nr 19 (Kilińskiego)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)